Krwawienie z nosa może wystąpić niezależnie od płci czy też wieku, ale najczęściej ma to miejsce u dzieci i osób starszych. Jednorazowe krwawienie raz na jakiś czas nie powinno wzbudzać niepokoju, ale w przypadku bardzo częstych krwotoków koniecznie jest udanie się do specjalisty. W tym przypadku jest to laryngolog. Może się bowiem okazać, że nie jest to objaw zwykłego przeziębienia czy zmęczenia, ale znacznie poważniejszego schorzenia typu nowotwór. Co zatem może być przyczyną krwawienia z nosa i o czym ten symptom świadczy?
Czym jest krwawienie z nosa?
Krwawienie z nosa, znane także jako epistaksja, jest to sytuacja, w której krew wypływa z nosa z powodu pęknięcia naczyń krwionośnych znajdujących się w błonie śluzowej nosa. Krwawienie z nosa może występować u ludzi w różnym wieku, ale jest szczególnie powszechne u dzieci w wieku 2-10 lat i u osób powyżej 50 roku życia.
Krwawienia z nosa mogą być łagodne lub ciężkie, ale zwykle można je z powodzeniem zahamować poprzez zastosowanie prostych metod pierwszej pomocy, takich jak uciskanie nosa, siedzenie z wyprostowanym ciałem i schładzanie obszaru krwawienia. W przypadku powtarzających się lub bardzo ciężkich krwawień, konieczna może być pomoc medyczna lub specjalistyczne leczenie, w zależności od przyczyny krwawienia.
Większość przypadków krwawień z nosa pochodzi ze splotów naczyniowych przednio-dolnej części nosa, czyli splotu Kiesselbacha lub Little’a. Są to obszary błony śluzowej nosa, które są bardzo obficie unaczynione, a dodatkowo są one cienkie i wrażliwe na urazy.
Splot Kiesselbacha lub Little’a to miejsce, w którym wiele małych naczyń krwionośnych krzyżuje się ze sobą, tworząc gęstą sieć. Ta sieć naczyń krwionośnych może być łatwo uszkodzona przez takie czynniki, jak urazy, infekcje lub zmiany hormonalne. W wyniku uszkodzenia tych naczyń krwionośnych, może wystąpić krwawienie z nosa.
Ze względu na obfite unaczynienie i wrażliwość tych obszarów błony śluzowej, krwawienia z nosa pochodzące ze splotów Kiesselbacha lub Little’a mogą być trudne do zatrzymania. Jednak zwykle można je z powodzeniem zahamować poprzez zastosowanie odpowiednich środków, takich jak uciskanie nosa i schładzanie obszaru krwawienia.
Co może być przyczyną krwawienia z nosa?
Wystarczy podłubać sobie w nosie, aby zaobserwować na palcu domieszkę krwi, co stosunkowo często przytrafia się szczególnie dzieciom. Jeśli krwawienie wystąpiło na skutek uszkodzenia unaczynionej śluzówki nosa, to nie ma się czym martwić, gdyż jest to naturalne zjawisko. Takie krwawienia zwykle ustępują samoistnie, a ich nasilenie nie jest zbyt duże. Problem ten może wystąpić także w przypadku:
- zaniedbanego nadciśnienia tętniczego,
- alergii,
- chorób zatok,
- intensywnego kataru czy też stanu zapalnego błony śluzowej nosa.
Może się jednak zdarzyć tak, że cieknąca z nosa bez określonego powodu krew jest objawem poważnego schorzenia, które stanowi wręcz zagrożenie dla życia. Przyczyny krwawienia z nosa podzielone są na trzy podstawowe grupy, a mianowicie miejscowe, ogólne i krwawienie rzekome.
Przyczynami miejscowego krwawienia z nosa mogą być:
- mikrourazy/uszkodzenia naczyń krwionośnych,
- perforacja przegrody nosa,
- urazy nosa/kości twarzy,
- ciało obce w nosie,
- zapalenie błony śluzowej nosa,
- nieżyt suchy nosa,
- choroby ziarniakowe,
- polipy czy guzy nosa/nosogardła/zatok.
Z kolei do przyczyn ogólnoustrojowych zalicza się:
- choroby ogólne,
- choroby zakaźne,
- choroby naczyniowe i krążeniowe,
- miesiączkę zastępczą,
- guz chromochłonny nadnerczy,
- ciążę,
- niewydolność wątroby,
- zaburzenia hormonalne/krwawienia i krzepnięcia.
Może zdarzyć się także tak, że źródłem krwawienia z nosa jest któryś z narządów wewnętrznych, przez co krew spływa do nosa. Przyczyną krwawienia rzekomego może być:
- krwioplucie,
- krwawe wymioty,
- krwawiące żylaki przełyku,
- nowotwór krwawiący gardła/kratami/tchawicy/płuc.
Zdarzają się także przypadki krwawienia idiopatycznego z nosa o nieznanej etiologii.
Krwawienie z nosa – pierwsza pomoc
Jeśli dojdzie do krwotoku z nosa ważne jest to, aby usiąść i pochylić do przodu głowę, aby krew nie spływała do gardła. Należy również oddychać ustami i oczyścić nos, a następnie uciskać go poniżej części kostnej przez kilka minut. Na kark i czoło z kolei zaleca się przykładać zimne okłady w celu obkurczenia naczyń krwionośnych i zahamowania napływu krwi. Jeśli jednak po pół godzinie krwawienie nie ustąpi, konieczne jest skontaktowanie się z laryngologiem, który zastosuje koagulację i tamponadę nosa. Czasami konieczne jest wykonanie chirurgicznego podwiązania naczynia.
Krwawienia z nosa w ciąży – przyczyny
Krwawienia z nosa w ciąży są stosunkowo powszechne i często nie stanowią poważnego problemu. Jednakże, gdy krwawienia z nosa występują regularnie lub są bardzo silne, konieczna może być ocena przez lekarza.
Przyczyną krwawień z nosa w ciąży mogą być zmiany hormonalne, które wpływają na śluzówkę nosa i zwiększają ryzyko pęknięcia drobnych naczyń krwionośnych. Ponadto, wzrost objętości krwi w organizmie kobiety ciężarnej może również wpłynąć na krzepliwość krwi i zwiększyć ryzyko krwawień.
Niektóre inne przyczyny krwawień z nosa w ciąży mogą obejmować infekcje, nadciśnienie tętnicze ciążowe, urazy lub przyjmowanie niektórych leków.
Leczenie krwotoków z nosa
Leczenie krwotoków z nosa zależy od przyczyny krwawienia i jego ciężkości. Oto kilka sposobów leczenia krwotoków z nosa:
- Uciskanie nozdrzy: W przypadku większości krwotoków z nosa, uciskanie nozdrzy przez około 10-15 minut jest skuteczną metodą zatrzymania krwawienia.
- Chłodne okłady: Nałożenie chłodnego okładu na nos może pomóc zmniejszyć obrzęk i zahamować krwawienie.
- Środki ściągające: W niektórych przypadkach lekarz może zalecić stosowanie środków ściągających, takich jak tampony nasączone adrenaliną lub roztworem soli fizjologicznej, aby zahamować krwawienie.
- Leki zatrzymujące krwawienie: W przypadku zaburzeń krzepliwości krwi, lekarz może zalecić leki zatrzymujące krwawienie.
- Kauteryzacja: W przypadku powtarzających się krwawień z nosa, kauteryzacja, czyli uszczelnienie uszkodzonych naczyń krwionośnych, może być konieczna. Można to zrobić za pomocą chemicznych lub termicznych metod.
- Leczenie przyczynowe: Jeśli krwawienia z nosa są spowodowane chorobami lub stanami, takimi jak nadciśnienie tętnicze, infekcje lub zaburzenia krzepliwości krwi, konieczne jest leczenie przyczynowe tych stanów.
Jeśli krwawienia z nosa są bardzo silne lub trwają dłużej niż 20 minut, należy skonsultować się z lekarzem lub udać się do najbliższego oddziału ratunkowego.
Do jakiego lekarza z krwawieniami z nosa?
Jeśli wystąpią powtarzające się krwawienia z nosa lub krwawienia, które trwają dłużej niż 20 minut lub są bardzo silne, należy skontaktować się z lekarzem. W zależności od przyczyny krwawienia, lekarz może skierować pacjenta do odpowiedniego specjalisty. Oto kilka przykładów specjalistów, do których można się udać w przypadku krwawień z nosa:
- Laryngolog: Lekarz zajmujący się chorobami uszu, nosa i gardła jest odpowiedni do diagnozowania i leczenia stanów, które mogą powodować krwawienia z nosa.
- Hematolog: Jeśli krwawienia z nosa są związane z zaburzeniami krzepnięcia krwi, hematolog może pomóc w diagnozowaniu i leczeniu chorób krwi, takich jak hemofilia.
- Internista: Lekarz zajmujący się ogólnymi chorobami wewnętrznymi może pomóc w diagnozowaniu chorób, takich jak nadciśnienie tętnicze, które mogą powodować krwawienia z nosa.
- Chirurg: W przypadku poważnych urazów nosa, takich jak złamania lub przemieszczenia kości, chirurg może być konieczny.
W przypadku nagłych, bardzo silnych krwawień z nosa, należy skontaktować się z pogotowiem ratunkowym lub udać się do najbliższego oddziału ratunkowego.