
Termin otolaryngologia może dla niektórych brzmieć nieco enigmatycznie. Warto zatem dowiedzieć się więcej na temat. Otolaryngologia to dział medycyny, który zajmuje się diagnozowaniem i leczeniem chorób narządów zlokalizowanych w obrębie głowy i szyi, czyli m.in. gardła, nosa, ucha, krtani. W zakres tej dziedziny wchodzi również chirurgia, np. szczękowa, a także endoskopia czy mikrolaryngoskopia. Otolaryngologia zajmuje się także leczeniem dolegliwościami języka, zatok przynosowych, gruczołów ślinowych, przełyku oraz dolnych dróg oddechowych.
Laryngologia a otolaryngologia
Laryngologia i otolaryngologia to ta sama dziedzina medycyny. Krótsza nazwa jest formą potoczną, przyjęła się powszechnie zapewne dlatego, że łatwiej i krócej się ją wymawia. Ta dziedzina medycyny dzieli się na kilka specjalności. Są to: foniatria, rynologia, audiologia, chirurgia podstawy czaszki, a także onkologia laryngologiczna. Foniatria zajmuje się dźwięcznością, jedną z cech artykulacji głosek, a co za tym idzie koncentruje się wokół problemów związanych z funkcjonowaniem wiązadeł głosowych. Audiologia to nauka o słuchu, jego zaburzeniach, a także sposobach leczenia. Rynologia to specjalność związana z diagnozowaniem i leczeniem chorób nosa i zatok przynosowych. Onkologia laryngologiczna to specjalność, która zajmuje się diagnozowaniem i leczeniem nowotworów przełyku oraz innych narządów zlokalizowanych w obrębie głowy i szyi. Ponadto, z konsultacji laryngologicznej warto skorzystać w sytuacji, gdy mamy objawy takie jak:
- zatkane uszy,
- nagła głuchota,
- chrapanie,
- ropień,
- szumy uszne,
- krwawotoki z nosa.
Do otolaryngologa można się wybrać także, gdy dokuczają nam:
- zaburzenia równowagi,
- zawroty głowy,
- długotrwała chrypa,
- zaburzenie przełykania.
Specjalizacje w otolaryngologii
Otolaryngologia zajmuje się diagnozowaniem, leczeniem i profilaktyką schorzeń głowy i szyi, ze szczególnym uwzględnieniem narządów takich jak uszy, nos, zatoki przynosowe, gardło, krtań oraz szyja. Specjalizacja ta obejmuje wiele poddziedzin, co czyni ją niezwykle wszechstronną i istotną w kontekście zdrowia całego organizmu. Poniżej przedstawiamy główne obszary, którymi zajmują się otolaryngolodzy.
1. Otologia i neurootologia
Te podspecjalizacje skupiają się na diagnostyce i leczeniu schorzeń związanych z uszami oraz układem równowagi. Do najczęstszych problemów należą:
- Ubytek słuchu.
- Zapalenia ucha środkowego i zewnętrznego.
- Szumy uszne.
- Zawroty głowy i zaburzenia równowagi.
- Choroba Meniere’a.
2. Rinologia
Rinologia koncentruje się na chorobach nosa i zatok przynosowych. Otolaryngolodzy specjalizujący się w tej dziedzinie zajmują się m.in.:
- Leczeniem przewlekłego zapalenia zatok.
- Korygowaniem deformacji przegrody nosowej.
- Leczeniem alergicznego nieżytu nosa.
- Usuwaniem polipów nosa.
3. Laryngologia (głos i przełykanie)
Specjalizacja ta obejmuje zaburzenia związane z gardłem, krtanią i głosem. Do najczęstszych problemów należą:
- Chrypka i inne zaburzenia głosu.
- Refluks krtaniowo-gardłowy.
- Dysfagia (zaburzenia przełykania).
- Nowotwory krtani i gardła.
4. Chirurgia głowy i szyi
Chirurgia głowy i szyi to zaawansowana podspecjalizacja zajmująca się leczeniem operacyjnym schorzeń w tym obszarze. Obejmuje m.in.:
- Operacje nowotworów gardła, krtani, nosa i zatok.
- Usuwanie zmian łagodnych i złośliwych w okolicach szyi.
- Rekonstrukcje po zabiegach onkologicznych.
5. Alergologia otorynolaryngologiczna
W tej podspecjalizacji otolaryngolodzy diagnozują i leczą alergie, które wpływają na układ oddechowy oraz słuchowy. Najczęstsze obszary zainteresowania to:
- Alergiczny nieżyt nosa.
- Nadwrażliwość na pyłki i kurz.
- Leczenie immunoterapią.
6. Zaburzenia snu
Otolaryngolodzy zajmują się także problemami związanymi z zaburzeniami oddychania podczas snu, takimi jak:
- Obturacyjny bezdech senny (OBS).
- Chrapanie.
- Leczenie operacyjne deformacji nosa i gardła wpływających na jakość snu.
7. Pediatryczna otolaryngologia
Specjalizacja skupiona na diagnostyce i leczeniu schorzeń otorynolaryngologicznych u dzieci. Do typowych problemów należą:
- Przewlekłe zapalenie migdałków.
- Problemy z słuchem u dzieci.
- Wady wrodzone nosa, gardła czy krtani.
Otolaryngolog czym się zajmuje
Specjalista otolaryngolog zajmuje się również profilaktyką chorób uszu, gardła, nosa. Pod opieką tego lekarza powinny znaleźć się w szczególności osoby, które np. ze względu na wykonywany zawód są narażone na dolegliwości dotyczące narządu mowy. Chodzi m.in. o nauczycieli czy wokalistów. Przedstawiciele wspomnianych profesji trafiają do gabinetu otolaryngologicznego w trakcie okresowych lub kontrolnych badań pracowniczych.
Badania laryngologiczne
Podczas badania laryngologicznego niezbędny jest sprzęt optyczny. Dzięki niemu lekarz może przyjrzeć się dokładnie mikrostrukturom zlokalizowanym na badanym obszarze. Obserwacja i ocena stanu tych miejsc nie byłaby możliwa bez zastosowania sprzętu optycznego ze względu na ograniczone możliwości ludzkiego oka.
Do narzędzi najczęściej wykorzystywanych w gabinecie laryngologicznym należą:
- otoskop,
- endoskop,
- mikroskop.
Ponadto specjaliści z CM Promed informują, że przy badaniach węchu przeprowadza się testy czynnościowe, natomiast w trakcie badania zatok stosuje się sprzęt rentgenowski, a także w niektórych przypadkach wykonuje się tomografię komputerową. Czasami, kiedy lekarz ma wątpliwości dotyczące diagnozy, wykonuje endoskopię lub punkcję zatok.
Stan krtani i tchawicy ocenia się przy zastosowaniu:
- laryngoskopu,
- endoskopu,
- bronchoskopu.