Zapalenie wątroby to choroba, która może mieć wiele przyczyn. Co ważne, w wielu wypadkach przebiega ona bezobjawowo i diagnozowana jest na dość późnym etapie, co wpływa na pogorszenie rokowania i gorsze efekty leczenia. Na szczęście dostępne są metody, za pomocą których można skutecznie diagnozować chorych i proponować im skuteczne metody terapii.
Czym zatem jest tego rodzaju zapalenie?
Zapalenie wątroby to w rzeczywistości grupa chorób, która może mieć odmienną etiologię. Cechą wspólną tych chorób jest obecność stanu zapalnego w obrębie narządu, który w przypadku braku odpowiednich działań prowadzi do uszkodzenia wątroby. W efekcie dochodzić może do marskości wątroby lub rozwoju zmian o charakterze nowotworowym. Zapalenie wątroby to choroba, która może przebiegać zarówno w sposób ostry, jak również może mieć ona charakter przewlekły. Zobacz inne choroby wątroby.
Jakie są typowe objawy zapalenia wątroby?
Objawy w pewnym stopniu zależą od etiologii choroby, ale w większości przypadków obejmują one gorączkę, żółtaczkę i powiększenie wątroby. Występować może również ciemny kolor moczu, a także pojawiać się mogą jasne stolce. Pacjenci borykający się z zapaleniem wątroby dość często uskarżają się na bóle brzucha, nudności i wymioty, niestrawność, nadmierne zmęczenie oraz osłabienie organizmu.
Jakie rodzaje zapalenia wątroby można wyróżnić?
Ze względu na etiologię wyróżnia się kilka typów zapalenia wątroby, w tym wirusowe zapalenie wątroby typu A, B, C, D oraz E. Poza tym, choroba może mieć charakter autoimmunologiczny oraz związany z nadmiernym spożywaniem alkoholu. Wyróżnia się zatem odpowiednio autoimmunologiczne i alkoholowe zapalenie wątroby.
Czym cechuje się wirusowe zapalenie wątroby?
Wirusowe zapalenie wątroby wywoływane jest przez wirusy hepatotropowe typu A, B, C, D i E. Warto dodać, że choroba może mieć również związek z wirusami niehepatotropowymi, wśród których wymienia się adenowirusy, enterowirusy, a także wirusy grypy, świnki, różyczki, ospy wietrznej i półpaśca, a także wirusy odry, cytomegalii i dengi. Wirus zapalenia wątroby typu A wywołuje żółtaczkę pokarmową, która ma ścisły związek z nieprzestrzeganiem zasad higieny. Do zakażenia dochodzi przede wszystkim na skutek spożywania skażonej wody i żywności. Poza wymienionymi powyżej objawami, które są typowe dla innych odmian choroby pojawia się również jadłowstręt, zwłaszcza w odniesieniu do potraw tłustych. Co istotne, dostępna jest szczepionka, która chroni przed zakażeniem i polecana jest osobom z tak zwanych grup ryzyka. Wirusowe zapalenie wątroby typu B może mieć charakter ostry i przewlekły. W drugim przypadku choroba może rozwijać się przez długi czas i prowadzić do marskości wątroby i śmierci. Na zakażenie tym typem choroby narażeni są przede wszystkim pracownicy służby zdrowia, a szczepionka obowiązkowa jest w przypadku wszystkich niemowląt. Wirusowe zapalenie wątroby typu C przebiegać może w sposób ostry i przewlekły. Choroba może prowadzić do marskości wątroby i rozwoju zmian o charakterze nowotworowym. Brak jest w tym wypadku skutecznej szczepionki, ale dostępne są leki, które skutecznie ograniczają skutki choroby. Wyróżnić można jeszcze wirusowe zapalenie wątroby typu D, które może współwystępować z wirusowym zapaleniem wątroby typu B oraz wirusowe zapalenie wątroby typu E, które przebiega w sposób zbliżony do wirusowego zapalenia wątroby typu A.
Czym cechuje się autoimmunologiczne zapalenie wątroby?
Autoimmunologiczne zapalenie wątroby zwykle pojawia się u osób, borykających się z innymi chorobami związanymi z zaburzeniem odporności, w tym reumatoidalnym zapaleniem stawów czy chorobą Hashimoto. Na rozwój choroby podatni są pacjenci chorujący na cukrzycę i łuszczycę.
Co warto wiedzieć na temat alkoholowego zapalenia wątroby?
Długotrwałe spożywanie alkoholu w dość dużych ilościach prowadzić może do rozwoju alkoholowego zapalenia wątroby, marskości wątroby, zmian o charakterze nowotworowym, a nawet do śmierci. Za metabolizm alkoholu odpowiada wątroba, a spożywany w dużych ilościach alkohol staje się trucizną.
W jaki sposób prowadzona jest diagnostyka choroby?
Choroba może być z powodzeniem wykrywana na wczesnym etapie. W tym celu zalecane jest wykonywanie badań krwi, w tym:
- tak zwanych prób wątrobowych,
- proteinogramu,
- oznaczanie poziomu albuminy,
- przeciwciał HCV, HBs i antygenu HBs.
Jaki lekarz leczy zapalenie wątroby?
Zapalenie wątroby, zwłaszcza wirusowe zapalenie wątroby typu B (HBV) i typu C (HCV), jest zazwyczaj leczone przez lekarza specjalizującego się w chorobach wątroby lub wirusologii. Istnieje kilka rodzajów lekarzy, którzy mogą się tym zajmować:
Hepatolog
To lekarz specjalizujący się w chorobach wątroby. Hepatolodzy są wyszkoleni w diagnozowaniu, leczeniu i zarządzaniu różnymi rodzajami zapalenia wątroby, w tym wirusowym zapaleniem wątroby.
Gastroenterolog
Gastrolog to lekarz specjalizujący się w chorobach układu pokarmowego, w tym wątroby. Gastroenterolodzy mogą leczyć zapalenie wątroby i inne związane z wątrobą schorzenia.
Specjalista chorób zakaźnych
Zakaźnicy są specjalistami w dziedzinie chorób zakaźnych i mogą być zaangażowani w leczenie wirusowego zapalenia wątroby, zwłaszcza w przypadkach zakażeń ostrej fazy.
Jeśli podejrzewasz, że masz zapalenie wątroby, zalecam skonsultowanie się z lekarzem pierwszego kontaktu, który może przeprowadzić wstępne badania i skierować cię do odpowiedniego specjalisty, jeśli będzie to konieczne. Lekarz specjalista będzie w stanie przeprowadzić dokładną diagnozę i zaplanować odpowiednie leczenie w oparciu o rodzaj wirusa, stopień zaawansowania choroby i indywidualne czynniki pacjenta.
Jak prowadzi się leczenie?
Rodzaj podejmowanego leczenia zależy od przyczyn choroby. Wirusowe zapalenie wątroby A i E leczone jest objawowo, zaś w przypadku wirusowego zapalenia wątroby typu B i C stosuje się leki przeciwwirusowe, interferon alfa i rybawirynę. W przypadku alkoholowego zapalenia wątroby zaleca się rezygnację z jego spożywania i zmianę stylu życia. Konieczne jest w tym wypadku zadbanie o dawkę codziennego ruchu, odpowiednie nawodnienie organizmu oraz spożywanie pokarmów sprzyjających regeneracji wątroby. Wspomagająco stosować można zioła na wątrobę, w tym wyciąg z ostropestu plamistego. Sylimaryna działa przeciwzapalnie, regenerująco, ochronnie, żółciotwórczo i żółciopędnie. Na czas leczenia wpływa stopień zaawansowania zmian. Warto jednak podkreślić, że wątroba to narząd, który posiada unikalne zdolności regeneracji.