Ablacja serca to zabieg, którego celem jest eliminowanie zaburzeń prawidłowego rytmu serca. Zabieg jest małoinwazyjny i niesie ze sobą stosunkowo niewielkie ryzyko powikłań. Podczas zabiegu dochodzi bowiem do zniszczenia tkanek, które stanowią anatomiczne podłoże arytmii.
Czym jest zatem ablacja serca?
Zaburzenia prawidłowego rytmu serca to dolegliwości, które występują dość często i mogą pojawiać się praktycznie u osób w każdym wieku. Pogarszają one jakość życia chorych i mogą prowadzić do śmierci. Chorzy mogą stosować leczenie farmakologiczne lub decydować się na zabieg ablacji.
Jakie rodzaje ablacji można wyróżnić?
Ablacja serca to zabieg, który ma na celu eliminację zaburzeń, które pogarszają jakość życia pacjentów i mogą zagrażać życiu chorych. Podczas zabiegu niszczone są tkanki, które stanowią przyczynę dolegliwości, a sam zabieg zwykle jest dobrze tolerowany przez pacjentów. Ablacja wykonywana jest przezskórnie. Zwykle wykonuje się nakłucie żyły udowej oraz prowadza się do serca specjalną elektrodę ablacyjną. Wyróżnić można:
- ablację RF,
- krioablację,
- ablację alkoholową.
W ablacji RF wykorzystuje się prąd o częstotliwości radiowej lub system mapowania 3D. Krioablacja to metoda termiczna, która polega na zamrażaniu tkanek zmieniających się w blizny, zaś w ablacji alkoholowej redukowana jest mięśniówka przegrody międzykomorowej. Zabieg tego rodzaju wykonywany jest u osób z kardiomiopatią przerostową.
Czy ablacja serca jest zabiegiem bolesnym?
Ablacja serca to zabieg małoinwazyjny, który wykonywany jest przezskórnie w znieczuleniu miejscowym. Miejsce wkłucia jest dezynfekowane, a następnie pod kontrolą USG zakładane jest wkłucie do żyły, przez które do serca zostaje wprowadzona elektroda. Działania operatora odbywają się pod kontrolą promieni RTG oraz specjalistycznego systemu monitorującego pracę serca. Czas zabiegu wynosi od dwóch do czterech godzin i zależy między innymi od stanu zdrowia pacjenta oraz sprawności i doświadczenia operatora. Podczas zabiegu pacjent może odczuwać dyskomfort w trakcie zakładania dostępu naczyniowego, ale nie powinien on odczuwać bólu. W celu łagodzenia przykrych objawów pacjentowi podawane są dożylnie leki przeciwbólowe.
Jakie są wskazania do zabiegu?
Ablacja serca może być wykonywana w przypadku:
- częstoskurczu komorowego,
- częstoskurczu nadkomorowego,
- migotania i trzepotania przedsionków,
- częstoskurczy,
- omdleń o niewyjaśnionej przyczynie,
- okresowego odczucia przyspieszonego bicia serca, które nie zostało zidentyfikowane w trakcie badania Holterowskiego,
- nieskutecznej lub źle tolerowanej terapii antyrytmicznej.
Jakie są przeciwskazania do przeprowadzenia zabiegu?
Zabieg na ogół jest dobrze tolerowany, ale istnieją sytuacje, w których nie może być wykonywany. Wśród przeciwskazań do jego wykonania wymienia się między obecność skrzeplin w sercu i brak możliwości wprowadzenia elektrod ablacyjnych do serca, która spowodowana jest problemami w obrębie naczyń obwodowych. Zabieg nie musi być jednak przekładany w przypadku ciąży lub menstruacji, ponieważ podczas zabiegu aplikowana jest niewielka ilość promieniowania. Może on być również wykonywany u osób, które mają wszczepiony rozrusznik serca.
Jakie są możliwe skutki uboczne?
Ablacja serca to zabieg, który niesie ze sobą znikome ryzyko powikłań. Niemniej jednak po zabiegu może wystąpić:
- krwiak w miejscu nakłucia,
- powikłania zakrzepowo-zatorowe,
- zwężenie światła tętnicy płucnej,
- przetoka tętniczo-żylna lub przedsionkowo-przełkowa.
Czy do zabiegu pacjent musi się specjalnie przygotowywać?
Na około sześć godzin przed zabiegiem pacjent nie powinien spożywać pokarmów oraz płynów. Leki mogą być przyjmowane jedynie po uprzedniej konsultacji medycznej i popijane niewielką ilością wody. Pacjent przed zabiegiem powinien starannie umyć całe ciało oraz ogolić okolice pachwin za pomocą strzygarki chirurgicznej.
Jakie są zalecenia pozabiegowe?
Po zabiegu pacjent powinien zwracać szczególną uwagę na miejsce, w którym wykonywane było nakłucie żyły. Nie jest zalecane zginanie kończyny górnej w okolicy pozabiegowej, ponieważ może to prowadzić do występowania krwawienia lub tworzenia się krwiaków. Pacjent w czasie kilkutygodniowej rekonwalescencji po zabiegu powinien powstrzymać się od wykonywania oporowych kończyn dolnych. Przez tydzień upływający od operacji nie powinien on dźwigać, pchać oraz ciągnąć ciężkich przedmiotów, ponieważ prowadzi to do napinania mięśni brzucha. Zalecane jest również stosowanie diety eliminującej lub ograniczającej sól, tłuszcze nasycone oraz alkohol. Wskazana jest również dostosowana do możliwości pacjenta aktywność fizyczną.
Czy zabieg może być wykonywany w ramach refundacji przez Narodowy Fundusz Zdrowia?
Zabieg ablacji serca może być wykonywany w ramach refundacji z Narodowego Funduszu Zdrowia. Konieczne jest jednak w tym wypadku skierowanie od lekarza kardiologa. Zabieg może być również wykonywany w prywatnych jednostkach ochrony zdrowia, a jago koszt sięga kilkunastu tysięcy złotych.