Zespół jelita drażliwego – przyczyny, objawy, leczenie

Zespół jelita drażliwego - przyczyny, objawy, leczenie

Do najczęstszych chorób przewodu pokarmowego zalicza się zespół jelita drażliwego, występujący u 10–20% przedstawicieli dorosłej populacji. Jest to choroba przewlekła jelita cienkiego i grubego polegająca na zaburzeniu ich perystaltyki, któremu towarzyszy ból brzuch. Chorują na nią dwa razy częściej kobiety niż mężczyźni w wieku 20-40 lat. Warto jednak podkreślić, że owe zaburzenia czynności motorycznej jelit nie są determinowane zmianami organicznymi (uszkodzeniami anatomicznymi) czy biochemicznymi (nieprawidłowościami przemiany materii) jelit. Jak jest więc przyczyna choroby, jej objawy i możliwości leczenia? Oto odpowiedź.

Przyczyny rozwoju zespołu jelita drażliwego

Niestety nie są one do końca znane. Niemniej jednak wystąpienie choroby mogą determinować następujące czynniki:

– zaburzenia perystaltyki jelit;
– nadwrażliwość trzewna;
– przebycie biegunki infekcyjne (to 10% wszystkich przypadków zachorowań);
– zaburzenia na osi mózgowo-jelitowej (stwierdzone u 50% chorych).

Wśród przyczyn zespołu jelita drażliwego lekarze upatrują również w zaburzeniach w sferze psychologicznej chorych takich, jak lęk czy depresja, ponieważ stres niekorzystnie wpływa na perystaltykę jelit oraz potęguję uczucie bólu przy niewielkich zaburzeniach jelitowych. Ponadto pojawiają się już pierwsze dowody na to, że zespół jelita drażliwego może być warunkowany genetycznie.

Zespół jelita drażliwego objawy

Proces przesuwania się treści pokarmowych z żołądka do jelit odbywa się bezwiednie oraz jest regulowany hormonalnie oraz przez układ nerwowy. U osób cierpiących na jelito drażliwe czynności motoryczne jelit są zaburzone, co przejawia się częstymi biegunkami bądź zaparciami. Ponadto chorzy zwykle odczuwają zwiększoną wrażliwość przewodu pokarmowego na różnego typu bodźce oraz często skarżą się na wzdęcia brzucha (przy małej ilości gazów, bez powiększenia obwodu brzucha) czy też parcie (przy małym wypełnieniu odbytnicy kałem).

Wśród objawów zespołu jelita drażliwego wymienia się również:
– nudności;
– bóle krzyża;
– bóle mięśni oraz stawów;
– częste oddawanie moczu;
– problemy natury ginekologicznej.

Diagnostyka zespołu jelita drażliwego

Objawy zespołu jelita drażliwego mają zmienne nasilenie i lokalizację, ale musza utrzymywać się przez co najmniej 3 dni w miesiącu przez okres 3 miesięcy (zgodnie z tzw. Kryteriami Rzymskimi III) w celu rozpoznania choroby.

Warto podkreślić, że bóle brzucha oraz zaburzenia perystaltyki jelit mogą zwiastować również inne choroby organiczne (w tym nowotwory), a na ich zwiększone ryzyko wystąpienia wykazują tak zwane objawy alarmujące. Wymienia się wśród nich:
– dysfagię, a więc zaburzenia połykania, bolesne połykanie;
– powtarzające się wymioty;
– spadek masy ciała;
– krwawienie z przewodu pokarmowego;
– zapalenie stawów;
– gorączka o nieustalonej przyczynie;
– dodatni wywiad rodzinny w kierunku nieswoistych zapaleń jelit, takich jak: wrzodziejące zapalenie jelita grubego, choroba Leśniowskiego-Crohna), celiakii bądź choroby wrzodowej.

Podstawą do zdiagnozowania zespołu jelita drażliwego jest przeprowadzony przez lekarza wywiad obejmujący między innymi następujące pytania:

1. Czy bóle brzucha zmniejszają się lub całkowicie ustępują po wypróżnieniu?
2. Czy bóle brzucha zapoczątkowały zmianę częstości wypróżnień?
3. Czy bóle brzucha zapoczątkowały zmianę konsystencji stolca?

Co najmniej 2 twierdzące odpowiedzi na te pytania przy jednoczesnym braku objawów alarmujących są podstawą do stwierdzenia u pacjenta zespołu jelita drażliwego. Ponadto lekarz najczęściej zleca wykonanie następujących badań laboratoryjnych:
– krwi (OB, morfologia);
– moczu (badanie ogólne);
– kału (badanie bakteriologiczne oraz pasożytnicze);
– test wodorowy;
– test tolerancji laktozy;
– rektoskopia;
– USG lub badania radiologiczne przewodu pokarmowego.
W przypadku chorych (zwłaszcza po 50. roku życia), których stan się nie poprawia mimo leczenia, wykonuje się dodatkowo kolonoskopię.

Odwieź: Gastrolog Kraków

Leczenie zespołu jelita drażliwego

Niestety trwałe wyleczenie z choroby nie jest możliwe. Zespół jelita drażliwego jest chorobą, z którą trzeba nauczyć się żyć oraz w miarę normalnie funkcjonować. Rokowania choroby są dobre i często mimo wieloletniego przebiegu nie postępuje.

Leczenie zespołu jelita drażliwego obejmuje:

– postępowanie ogólne – polega na przedstawieniu choremu natury schorzenia i sposobów radzenia sobie z jego objawami oraz zapobieganiu im;

– zmiany dietetyczne – chorzy cierpiący na zespół jelita drażliwego powinni unikać pokarmów i napojów wywołujących lub nasilających objawy choroby (np. tłustych i powodujących wzdęcia, kawy, napojów gazowanych, słodyczy, tłustego mleka, jabłek, gruszek, cebuli) oraz zacząć jeść częściej, ale mniejsze porcje;

– stosowanie środków farmakologicznych – zwykle są to leki rozkurczowe, przeciwbiegunkowe i przeciwzaparciowe, probiotyki, a w niektórych przypadkach również antybiotyki oraz leki przeciwdepresyjne;

– psychoterapię – obejmującą różne techniki relaksacyjne, terapię poznawczo-behawioralną czy też hipnozę.

Dane kontaktowe

Centrum Medyczne PROMED

ul. Rozrywka 24a
31-419 Kraków
czynne: pon.-pt. 8:00-20.00

Adres email:

rejestracja@cmpromed.pl

UMÓW SIĘ NA WIZYTĘ

Umów się na konsultacje