Ciągłe odchrząkiwanie znacząco zmniejsza komfort codziennego funkcjonowania. Poczucie drapania lub swędzenia w gardle bywa wyjątkowo uciążliwe. Jeśli problem utrzymuje się dość długo, to warto zdecydować się na konsultację z lekarzem. Przyczyn dolegliwości może być wiele, więc konieczne jest przeprowadzenie specjalistycznych badań. Pierwszym krokiem jest oczywiście wykluczenie chorób krtani oraz dróg oddechowych. Jeśli laryngolog nie wykryje żadnych nieprawidłowości, to niezbędne jest rozszerzenie diagnostyki.
Przyczyny i leczenie odchrząkiwania
Nie można jednoznacznie powiedzieć, co wywołuje potrzebę ciągłego odchrząkiwania, gdyż każdy przypadek jest zupełnie inny. Poniżej przedstawiono najczęściej występujące przyczyny dolegliwości.
1. Choroby krtani – do objawów towarzyszących można zaliczyć m.in. suchość w gardle, trudność z przełykaniem pokarmów, napady kaszlu, łaskotanie i drapanie w gardle, krew w ślinie, bezgłos. Jedną z chorób wywołujących schorzenie jest zapalenie gardła, czyli infekcja na tle wirusowym lub bakteryjnym. Należy także wykluczyć przewlekłe zapalenie gardła, które może stanowić m.in. chorobę zawodową.
Leczenie opiera się na maksymalnym ograniczeniu mówienia. Ponadto, zalecane jest oddychanie przeponowo-żebrowe. Ważne jest, aby nie obciążać strun głosowych, ponieważ dolegliwości ulegną nasileniu. Należy wyeliminować wszelkie czynniki, które mogłyby podrażniać krtań. Oczywiście niezbędne jest rozpoczęcie leczenia farmakologicznego.
2. Rak krtani – często zdarza się tak, że pierwsze objawy nowotworu głośni nie wydają się być groźne dla pacjenta. Można do nich zaliczyć nie tylko potrzebę odchrząkiwania, ale także chrypkę, kaszel, ból ucha, trudności z przełykaniem, ból krtani, nieprzyjemny zapach z ust.
Im wcześniej zostanie wykryty nowotwór krtani, tym lepiej. Właśnie dlatego należy udać się do lekarza natychmiast po rozpoznaniu niepokojących objawów.
3. Zapalenie zatok przynosowych – odchrząkiwanie zwykle stanowi następstwo spływania gęstej wydzieliny, która drażni tylną ścianę jamy gardłowej.
Leczenie najczęściej opiera się na antybiotykoterapii. Jeśli jednak kuracja nie przynosi oczekiwanych rezultatów, to należy rozważyć drenaż zatok lub endoskopię.
4. Grzybica dróg oddechowych – chrząkanie jest wywołane poczuciem ciała obcego w gardle. Ponadto, pacjent musi często przełykać ślinę. Pojawiają się poranne napady kaszlu, podczas których odkrztuszana jest lepka wydzielina. Częstym objawem jest również obrzęk nosa.
Grzybicę dróg oddechowych leczy się metodami farmakologicznymi. Należy jednak wspomnieć, że w wielu przypadkach dolegliwość mylona jest z alergią lub infekcją, co utrudnia diagnozę.
5. Alergia – ustalenie alergenu wymaga wykonania profesjonalnych badań. Odchrząkiwania może być wynikiem alergii pokarmowej, na pyłki, związki chemiczne, sierść zwierząt, roztocza kurzu domowego, składniki leków, a także wielu innych. Nie można również wykluczyć astmy oskrzelowej na tle alergicznym.
Leczenie wymaga ustalenia, jakie alergeny wywołują problem. Pacjent musi do minimum ograniczyć z nimi kontakt. W niektórych przypadkach przeprowadzane jest odczulanie.
6. Niedoczynność tarczycy – potrzeba odchrząkiwania może świadczyć o zaburzeniach gospodarki hormonalnej. Należy zwrócić uwagę, czy nie pojawiają się inne objawy, takie jak np. suchość skóry, senność, chroniczne zmęczenie, ból gardła, wypadanie włosów.
Pierwszym krokiem jest zbadanie poziomu hormonu TSH. Dalsze postępowanie uzależnione jest od wskazań lekarza. Konieczne jest uregulowanie pracy gospodarki hormonalnej.
7. Refluks – cofanie się treści pokarmowych do przełyku może powodować potrzebę odchrząkiwania. Jednocześnie pojawia się pieczenie w przełyku, ból gardła, chrypka.
Leczenie opiera się na przyjmowaniu leków obniżających poziom kwasowości soków żołądkowych.
8. Nerwica – chrząkanie jest częstym tikiem nerwowym, który występuje w silnie stresujących sytuacjach. Najczęściej pojawia się on już w okresie dziecięcym lub dojrzewania.
Zdarza się tak, że tiki nerwowe przemijają samoczynnie. Należy jednak skonsultować się z psychologiem.
9. Pasożyty – w zdecydowanej większości odchrząkiwanie jest wywołane obecnością glisty ludzkiej, która przedostaje się do płuc, a następnie przesuwa się w kierunku tchawicy. Wywołuje to podrażnienia krtani. Warto wiedzieć, że pasożyty mogą stanowić źródło wielu reakcji alergicznych, obrzęków twarzy, a nawet nadpobudliwości ruchowej.
Pasożyty eliminowane są głównie środkami farmakologicznymi. Należy jednak wiedzieć, że wyeliminowanie glistnicy z organizmu jest niezwykle trudne.
10. Wysiłek fizyczny – wiele osób nie ma pojęcia, że cierpi na astmę powysiłkową. Do objawów towarzyszących można zaliczyć m.in. kaszel, ból w klatce piersiowej, świszczący oddech, nudności, wymioty.
Niezbędna jest wizyta u laryngologa. Być może konieczne będzie wykonanie testu prowokacji oskrzeli wysiłkiem (TPOW). Leczenie zwykle wymaga podawania leków rozszerzających oskrzela, które muszą być przyjmowane na krótko przed wysiłkiem fizycznym.
11. Przerost migdałków podniebiennych – sam w sobie nie jest chorobą, ale wskazuje na aktywność układu odpornościowego. Migdałki stanowią pierwszą barierę chroniącą nasz układ oddechowy przed patogenami.
Również w tym przypadku niezbędna jest wizyta u specjalisty. Może okazać się że niezbędny będzie zabieg Tonsillektomii .