Biały nalot na migdałkach może pojawiać się w przebiegu anginy. Zwykle występuje on wraz z bólem gardła, trudnościami w połykaniu i gorączką. Angina to ostre zapalenie błony śluzowej gardła i migdałków podniebiennych. Choroba nigdy nie powinna być bagatelizowana, ponieważ nieleczona może prowadzić do groźnych powikłań.
Jak zatem rozpoznać anginę?
Angina to choroba, która w większości wypadków na podłoże wirusowe. Za jej rozwój odpowiedzialne są miedzy innymi rinowirusy, koronawirusy i adenowirusy, ale może ona się również rozwijać w wyniku infekcji powodowanej przez wirus Epsteina–Barr czy Herpes simplex. U niewielkiej liczby pacjentów przyczyną choroby mogą być bakterie, w tym głównie Streptococcus pyogenes, czyli paciorkowiec beta-hemolizujący z grupy A. Taka angina paciorkowcowa ma zazwyczaj bardzo gwałtowny przebieg, a objawy są znacznie bardziej dokuczliwe niż w przypadku anginy o podłożu wirusowym. Angina bakteryjna to choroba, która częściej diagnozowana jest u dzieci niż u osób dorosłych. W sporadycznych przypadkach diagnozowana jest angina grzybicza. Niezależnie jednak od rodzaju patogenu, który powoduje chorobę jest ona zakaźna i łatwo przenosi się z człowieka na człowieka.
Jakie są typowe objawy anginy?
Angina to choroba, która może mieć różną etiologię, ale objawy infekcji grzybicznej, bakteryjnej i wirusowej są zbliżone. Wśród typowych objawów choroby wymienia się:
- ostry ból gardła, który utrudnia przełykanie śliny,
- gorączkę przekraczającą 38°C,
- powiększenie migdałków, ma których pojawia się charakterystyczny nalot określany jako ropne czopy,
- powiększenie węzłów chłonnych szyjnych przednich.
Poza tym, w przebiegu anginy wirusowej obserwowany jest również kaszel, który nie jest obecny w przypadku anginy bakteryjnej. Występować może również katar, a także chrypka, bóle mięśni, zapalenie spojówek oraz afty na błonie śluzowej jamy ustnej i gardła. W przypadku najmłodszych pacjentów chorujących na anginę paciorkowcową występować mogą również objawy ze strony układu pokarmowego, w tym między innymi: ból brzucha, wymioty, nudności oraz biegunka.
Czy jest skala Centora?
Skala Centora to podstawowe narzędzie, które wykorzystywane jest w diagnostyce anginy paciorkowcowej. Za pomocą skali Centora można odróżnić chorobę o podłożu wirusowym od choroby o podłożu bakteryjnym. Podczas badania uwzględnia się poszczególne parametry, za które przyznawane są punkty. Warto pamiętać o tym, że odpowiednia ocena etiologii choroby jest bardzo istotna, ponieważ w zależności od przyczyny choroby stosuje się leczenie objawowe lub wdraża antybiotykoterapię.
Jakie parametry uwzględnia się podczas badania?
Podczas przeprowadzenia testu zgodnego ze skalą Centora uwzględnia się następujące parametry:
- gorączkę przekraczającą 38°C,
- brak kaszlu,
- powiększenie węzłów chłonnych,
- nalot włóknikowy oraz obrzęk migdałków,
- wiek od trzech do czternastu lat.
Za potwierdzenie każdego z powyższych parametrów przyznawany jest jeden punkt. W przypadku pacjenta w wieku od piętnastu do czterdziestu czterech lat punkty nie są dodawane, zaś w przypadku osób powyżej czterdziestego piątego roku odejmowany jest jeden punkt. Następnie na podstawie uzyskanej sumy punktów podejmowana jest decyzja dotycząca dalszych działań. W przypadku barku punktów lub jednego punktu stosowane jest leczenie objawowe. Od dwóch do trzech punktów zalecane jest wykonanie badania bakteriologicznego, w tym posiewu z wymazu z migdałków lub szybkiego testu antygenowego. Od czterech punktów wdrażana powinna być antybiotykoterapia.
Jak leczy się anginę?
Przyjmuje się, że zarówno w przypadku anginy wirusowej, jak i choroby o podłożu bakteryjnym dokuczliwe objawy zwykle ustępują samoistnie w ciągu tygodnia. Dzieje się tak nawet bez podejmowania leczenia. Należy jednak zdawać sobie sprawę z tego, że nieleczona lub leczona nieprawidłowo angina może dawać niebezpieczne objawy. Brak leczenia zwiększa ryzyko ich występowania i może wydłużać okres leczenia.
Leczenie anginy wirusowej
W przypadku anginy wirusowej leczenie ma charakter objawowy. Obejmuje ono podawanie leków na gardło, które mogą mieć postać pastylek lub syropów oraz leków przeciwwirusowych i przeciwgorączkowych. Zalecane jest również zadbanie o odpowiednie nawodnienie organizmu.
Leczenie anginy bakteryjnej
W przypadku anginy paciorkowcowej zwykle konieczne jest wdrożenie antybiotykoterapii. Lekiem pierwszego wyboru jest zazwyczaj penicylina, na którą bakterie nie wytwarzają odporności. Pacjent musi jednak pamiętać o przyjmowaniu całej dawki leku oraz kontynuacji leczenia nawet w przypadku ustąpienia objawów. Zwykle leczenie obejmuje dziesięć dni. W sytuacji, w której pacjent uczulony jest na penicylinę, podaje się inne leki, w tym antybiotyki makrolidowe lub cefalosporyny.
Jakie mogą być powikłania anginy?
Angina to choroba, która w przypadku braku leczenia może prowadzić do poważnych powikłań o charakterze miejscowym lub ogólnym.
Wśród powikłań miejscowych wymienia się:
- ropień zagardłowy,
- ropień okołomigdałkowy,
- ropowicę szyi.
Do powikłań uogólnionych zalicza się z kolei:
- gorączkę reumatyczną,
- kłębuszkowe zapalenie nerek,
- zapalenie mięśnia sercowego.